Dibadbaxayaasha oo dowladda ku eedeeyay 'inay ka been sheegtay' diyaaraddii burburtay

0
Sunday January 12, 2020 - 10:13:03 in by salman abdi
  • Visits: 322
  • (Rating 0.0/5 Stars) Total Votes: 0
  • 0 0
  • Share via Social Media

    Dibadbaxayaasha oo dowladda ku eedeeyay 'inay ka been sheegtay' diyaaraddii burburtay

    Dibadbaxayaasha oo dowladda ku eedeeyay 'inay ka been sheegtay' diyaaraddii burburtay

    Share on Twitter Share on facebook Share on Digg Share on Stumbleupon Share on Delicious Share on Google Plus

Dibadbaxayaasha oo dowladda ku eedeeyay 'inay ka been sheegtay' diyaaraddii burburtay

Boqollaal dibadbaxayaal ah ayaa isugu soo baxay waddooyinka caasimadda Iran, ee Tehran, iyagoo muujinaya caro ay u qabaan dowladda, uguna yeeraya beenaalayaal inkiray inay soo rideen diyaarad rakaab ay saarnaayeen oo laga leeyahay dalka Ukraine.

Dibadbaxyada ayaa ka dhacay bannaanka ugu yaraan labo jaamacadood, iyadoo la sheegay in booliiskuna uu adeegsaday sunta dadka ka ilmeysiisa.

Madaxweynaha Mareykanka Donald Trump ayaa bartiisa Twitter-ka taageero ugu muujiyay dibadbaxayaasha.

Iran ayaa shalay qiratay inay "si kama` ah" usoo ridday diyaaradda, saddex maalmood kaddib burburkii diyaaradda oo ay ku dhinteen dhammaan 176 qof oo saarnaa.

Duullimaadka Ukraine International Airlines ee PS752, ayaa Arbacadii lagu soo riday meel u dhow garoonka Imam Khomeini ee magaalada Tehran, wax yar kaddib markii ay halkaasi ka duushay, iyo saacado yar un kaddib markii ay Iiraan gantaallo ku tuurtay labo saldhig oo ciidamada Mareykanku ay ku leeyihiin Ciraaq.

Weerarradaas ayaa waxay Iiraan uga jawaabeysay dilkii Mareykanka uu u geystay Qasem Soleimani oo lafdhabar u ahaa milatariga Iiraan, kaasoo ku dhintay weerar ka dhacay Baghdad 3-dii January.

Dad u dhashay Iiraan, Canada, Ukraine, UK, Afghanistan iyo Jarmalka ayaa ku dhintay diyaaradda.

Maxaa ka dhacay halka ay dibadbaxyadu ka socdaan?

Ardayda ayaa isugu soo baxay ugu yaraan bannaanka labo jaamacadood, jaamacadaha Sharif iyo Amir Kabir, sida ay wararku sheegayaan, iyadoo markii hore ay ujeeddadu ahayd inay xushmad u muujiyaan dadkii ku dhintay diyaaradda. Dibadbaxyada ayaase is beddelay xalay.

Ilaa 1,000 qof ayaa adeegsanayay hal ku dhigyo ka dhan ah hoggaamiyeyaasha Iiraan iyagoo sidoo kale jeexjeexay sawirrada Soleimani.

Ardayda ayaa isugu soo baxay bannaanka jaamacadda Amir Kabir si ay ugu baroordiiqaan dadkii dhintay

Ardayda ayaa ku baaqay in caddaaladda la horkeeno dadkii ka dambeeyay soo rididda diyaaradda iyo dadkii qariyayba.

Hal ku dhigyada waxaa ka mid ahaa "madax sare is casil", iyagoo ula jeeda Hoggaamiyaha Sare ee dalkaas Ali Khamenei, iyo "dhimasho ha u sugnaato beenaalayaasha".

Dadka isticmaala baraha bulshada ee dalkaas ayaa sidoo kale caro u muujiyay dowladda.

Mid ka mid ah dadkaas ayaa Twitter-ka ku soo qoray: "Weligey ma cafin doono dowladda dalkeyga, dadka meesha joogay ee haddana beenta sheegaya."

Dibadbaxyada ayaase ah kuwo aan sidaa u sii weyneyn, marka loo eego dibadbaxyadii weynaa ee ka dhacay Iiraan kuwaasoo looga soo horjeeday dilkii Soleimani.

Sidee looga fal-celiyay?

Madaxweyne Trump ayaa qoraal uu ku soo qoray luqadaha English-ka iyo Farsi, ku yiri: "Waxay ku socotaa dadka geesiyaasha ah ee dhibban ee Iiraan: Waan idiin garab taaganahay tan iyo markii aan madaxweyne noqday dowladdeyduna way sii wadi doontaa inay idiin garab istaagto.

"Si dhow ayaan ula soconnaa dibadbaxyadiinna. Geesinimadiinnu waa mid dhiirrigelin ah."

White space

Xoghayaha Arrimaha Dibadda Mareykanka Mike Pompeo ayaa bartiisa Twitter-ka ku soo wadaagay muuqaal laga qaaday dibadbaxyada ka socda Iiraan, isagoo yiri: "Codka dadka Iiraan wuu cad yahay. Waxay ka daaleen beenta dowladda, musuqmaasuqa, iyo Ilaalada Kacaanka ee dowladda Khamenei. Waxaanu la jirnaa dadka Iiraan ee u qalma inay helaan mustaqbal wanaagsan."

Xoghayaha Arrimaha Dibadda ee UK Dominic Raab ayaa soo saaray warsaxaafadeed ay caro ka muuqato kaddib markii safiirka Britain Rob Macaire la xiray, iyadoo aan wax sharraxaad ah laga bixin.

Mr Macaire ayaa lagu xiray halka uu dibadbaxu ka socday ee bannaanka jaamacadda Amir Kabir, inkastoo markii dambe la sii daayay.

Sidee ayuu maamulka Iiraan u qirtay?

Muddo saddex maalmood ah, Iran ayaa beenineysay wararka sheegaya in gantaalladeeda ay soo rideen diyaaradda, iyadoo afhayeen u hadlay dowladda uu ku eedeeyay dalalka Galbeedka inay been sheegayaan.

Balse shalay subixii, ayaa warsaxaafadeed laga aqriyay telefishinka dalkaas waxay Iiraan ku qiratay inay diyaaradda soo ridday.

Dadkii masuulka ka ahaa ayaa lala xisaabtami doonaa, sida bayaan laga baahiyay telefishinka lagu sheegay.

Sidee ayay Canada iyo Ukraine uga jawaabeen?

Madaxweynaha Ukraine Volodomyr Zelensky iyo Ra`iisul Wasaaraha Canada Justin Trudeau ayaa shalay la hadlay Mr Rouhani.

Mr Trudeau ayaa sheegay inuu careysan yahay wuxuuna Mr Rouhani u sheegay inay qasab tahay in la sameeyo baaritaan buuxa.

Mr Trudeau ayaa sheegay: "in Canada aysan nasan doonin inaa laga helo isla xisaabtan iyo caddaalad... way murugeysan yihiin, way careysan yihiin wayna tiiraanyeysan yihiin waxayna doonayaan jawaab."

Mr Zelensky, oo dalbaday raalligelin iyo magdhow ayaa sheegay in Mr Rouhani uu u xaqiijiyay in "Dhammaan dadkii ku lug lahaa musiibadan la horkeeni doono caddaaladda".