
Wax ka baro Isbeddelada ka dhacay Burco W/Q: Maxamed Salaad
Su,aal: Ma dhabaa Burco Taarikhdan ayay lahayd ? Ila eeg fadlan
Maqaalkaygan aan qalinka u qaatay waxa uu ka mid yahay maqaalada fara kutiriska ah ee ku qoran buugayga aan ku kaydiyo maqalada iyo fikirada.
Jamhuurida Somaliland gobolada iyo degmooyinka ay ka kooban tahay gobolkasta iyo degmo kastaaba waxay leedahay astaan iyo wax lagu yaqaan.
Qalinkaygu waxa uu dul istaagi doona gobolka togdheer gaar ahan magala madaxdiisa burco.
Waxaynu is barbar dhigi doona waayadi hore burco siday ka ahayd dhanka dhaqalaha, dhismayaasha, waxbarashada,dhaqanka, ciyaaraha, hogaaminta , siyaasada, maamuska iyo arimo kale oo ay haybad u lahayd. Hadaba akhriste Dhamaan arimahan maxaa iska badaley wakhti xaadirkan ?
Sida igu maqaalada ah ee aan ka dheehday dad iga facweyn, taarikhda qoran iyo dhacdooyinki ka soo dhacay magalada burco iyo gobolka togdheer waxay ahayd magaalo koobsatay arimo magaalooyinka gayiga somalida iyo jamhuuriyada Somaliland-ba ku yar.
-Xoolaha : s/land waa wadan dhaqaale ahaan ku tiirsan xoolaha nool saylada ugu weyn ee adhiga ugu badan laga dhoofiya waxay ku taala magalada burco.
-Beeraha : Dhanka wax soo saarka burco waxay leedahay beero waaweyn oo aad waxsoosaarkedu u sareeyo ,beeraha degmada ama gobolku waa laba qaybood A. beer biyood (317 beerod weeye ) iyo B. beer roobaad ( waa beeraha rashinka adag laga soo jaro, waana 3700 oo beeraha noocas ah )
-Biyaha : biyaha laga helo burco waa biyo joogta ah waana biyo macaan,durdur/ceelaal/gacamo iyo dooxyo way leedahay
-Qaabka ay burco u dhisan tahay ; Burco dhisme ahaan waa magalo dhul siman leh (Flat Area) oo baaxad wayn ay haystaan dhismayaasheedu , waxa ku yaal dhismayaal qadiimi ah oo taarikhda Somaliland macneweyn ugu fadhiya ,
-Waxbrashada : dhanka waxbarashada burco waxa ka soo jeeda aabihi tacliinta Somaliland maxamuud axmed cali , aqoonyahanadda wakhti xaadirkan umada s/land hormuud ka ah waxay ka soo aflaxeen iskuulada iyo malcaamadaha magalada burco ,
-Fanka iyo suugaanta : dhanka fanka iyo suugaanta gobolkan iyo degamadan burco waxay ahayd meel ku caan ah hidaha iyo dhaqanka somalida waxaynu tusaale u soo qadan karnaa abwaanka aadka loo jecel yahay alle cimriga haw siyaadiye Abwan Maxamed ibrahin warsame (hadraawi) inuu gobolkan ku ababay ku dhashay waxna ku bartay.
-Ciyaaraha : Dhanka ciyaraha dhalinyarada gobolka togdheer waxay ahaayen kuwo hogaanka horyaalada tartamada hogaanka u haya guulo waaweyna soo hoyn jirey. Xasuusno orodyahandi waagi soomaliye ragi sharafta soo hoyn jirey waxay ahaayeen reer togdheer/burco
-Siyaasada : Dhanka siyaasada Somaliland waxa soomaray afar madaxweyne saddex ka mid ahi waxay wax ka barteen ku barbaaren gobolka todh-dheer gar ahaan magalada burco.
Hadaba akhriste bal aynu jaleecno maxaa iska bedeley haybada iyo karaamada aynu ku xusnay magalada burco iyo gobolka togdheer.
1.Xoolaha: Saylada xoolaha nool laga dhoofiyo suuqi iyo sawaxanki kala iibsiga ma aha sidii aad ku taqaaney ama aad ku maqashay, hoos u dhac wayn ayaa ku yimi , waxa loo aanaynaya dadki reer miiyiga ahaa ee xooluhu ka soo bixi jiren oo isbedel dhaqale mid dhaqan iyo mid deegaaned ay saameeyen . ragii reer guur miyigi ahaa waxa saameyey cunista qaadka oo ah aafo aad ugu sii balaadhanaysa ilaha dhaqaaluhu ka soo bixi jirey, waxa saameyey bacda oo xoolihi laysay , waxa sameeyey dadki reer miyiga ahaa oo magalooyinka kusoo xarooday.
2.Beeraha : beeraha gobolka waxa soo foodsaaray arimo dhibaato ku haya ,, tusaale ahaan dooxa weyn ee magalada burco waxa lagu qubaa qashin fara badan oo isugu jira baco, daasado, irbado iyo I.W.M taasi waxay sababtay inay beerihi wax inooga soo go, I jireen ay toos ugu shubmaan qashinkaasi. Hoos u dhacweyna uu ku yimaad waxsoosaarki
3.Bilicda magalada : Dhamaan bilicdi magalada way isbedeshey, wallow ay jiraan dedaalo ay dawlada hoose wado oo wadooyin dhisid iyo xashiish ururin hada wadooyinka waaweyn waxaad ku arkaysaa burbur , ciid, iy xashiish , iyo xafadaha magalada oo bilaabay in reer walba gurigooda guri jiingad ama qol yar ah amaba gaydh ka sii hor dhiso taasina ay keento in baaburti isku dhaafi kari waayan.bulshada ayaa qayb ka ah oo sharciga aya baal maraan, wadaniyadiina waabay ku yar tahay.
4.Waxbarashada : Waxbarashada magalada burco horumar way ku talaabsatay oo jamacada badan way yeelatay ilahay aya mahad leh , laakin waxa barbar socda iskuulo gaar loo leeyahay iyo malcaamada guri kasta , seked kastana iyo suuq kasta laga furay iyadoo loo adeegsanayo ganacsi ahaan, taasina ay keento in ardayda soo baxda ay tayo ahaan noqdaan qar liita oo aan guul ka soo hoyn imtixaanada shahaadiga ah ee sanad laha ah ee gobolada jamhuuridaya somaliland dhex mara, iyo tartamada quraanka ee bisha barakaysan la qabto.
5.Fanka iyo dhaqanka : Dhanka fanka iyo dhaqanka waxay caan ku ahayd ciyaaraha hidaha iyo dhaqanka ee ay umuda Somaliland ku abtirsato saaxada way ka baxday taasi oo dhalinyaro badan waxay ku sababtay inay bartaan dhaqamo kale oo shisheeye oo ay u haystaan wax ay iyagu iska leeyihiin.
6.Ciyaaraha : Dhanka ciyaraha kubada cagta iyo tartamada kale ee dhex mara gobolada dalka waxay ahaan jiren qaar kooxaha gobolka iyo degmadu guulo lagu kalsoonan jirey soo hoyn jirey taasi saaxada way ka baxday oo waxay marayaan ciyaarihi iyo kooxihii degmadu heerku u hooseyey iska daa inay guul soo hooyaan ee ceebihi iyo fadexadi soo wajahay ayaa la maarayn laayahay.
7.Siyaasada : Dhanka hogaamiyayaasha jamhuuriyada Somaliland madaxweynayaashi iyo hogaamiyaashi wadanka so maray iyo kuwa haatan siyaasada wadanka gadhwadeenka ka ah waxay door wayn ku leeyihin amaba ku suntan yihin badankoodu inay gobolka togdheer ka soo jeedan amaba waxbarasho iyo nolol bilow ah ku lahaayen. Balse sidii laga filayey umay dhisin burco
8.Ganacsiga : Hantiilayaasha ama ganacsatada wadanka Somaliland qaar badan oo ka mid ahi waa reer togdheer oo ganacsigooda ka soo bilaabay magalada burco wakhti xaadirkan se ka laalabtay oo aan hanti badan ku lahayn magalada burco ee ay ka soo farcameen .
Aragtidayda Magalada burco waxay kala maraysaa labada waana hoos u dhac weyn, waayo waxad maqlaysa amaba aad arkaysa dhalinyaradii oo sii qulqulaysa oo u haajiraysa wadamad shisheeye si ay u helaaan nolol ka fiican tan haatan ay ku nool yihiin, iskaba dhaafo waxa hada so baxday in qofkasta oo hela lacag yar oo ku hamiya inuu ganacsi ama wax soo saar sameeya waxa uu aaminsan yahay inanu ganacsigiisu ku kobcayn burco ee ula haajiro kharashka uu ugu talo galay inuu ganacsiga ku bilaabo magalooyin kale sida caasimada hargaysa.
Marka aad la sheekaysato ama kaftan wadaag idin dhex maro dadka kale ee gobolada jamhuuriyada Somaliland ka soo jeeda waxad ogaanaysa in Burco laga aaminsanyahay magaalo leh siyaasiyiin, hantiilayaal oo aan qabin baahiyaha ay qaban gobolada kale ee wadanku.
Waa magaalo ka aradan hantida eebe ku galadaysatay , oo aan looga faa,idayn sidii ugu haboonayd , waa magaalo hadii ay sidan ku socota noqon doonta lama degaan. Waa magaalo u baahan in maskaxda laga dhiso oo dadka indheer garadka ahi ay usoo gurmadaan.
Gebo gebo "
Akhriste waad ku mahadsan tahay wakhtiga aad u hurtay inaad akhrido maqaalkan. Hadii ay jiraan gef ama khalad aan galay oo aad ku dhex aragto maqaalkan fadlan isoo gudbi keliya waa fikirkayga oo aan cabiray.
Qoray: Mohamed salad ali
phone: 252-63-4312268 ama 252-65-9777666
Email: salaadcali@hotmail.com
facebook: salaad10 ama Mohamed salad
Wax ka baro Isbeddelada ka dhacay Burco W/Q: Maxamed Salaad
Siddeed (8) qodob ayaan ka qoray Burco